Amateka y'u Rwanda 08 :

1. Ingoma y'i Gasabo

Igihugu cy'u Rwanda rugari rwa GAsabo nicyo cyahanzwe nyuma y'ibindi bihugu byari bigize u Rwanda rwo hambere, kuko cyahanzwe ahasaga mu w' 1000, ku ngoma ya Gihanga I Ngomijana akaba ari we wabimburiye abami b'umushumi b' I Gasabo gutegeka icyo gihugu kuva mu w' 1091.

Abami b' i Gasabo bari Abanyiginya, ikirangabwoko cyabo cyari UMUSAMBI. Muri ako karere kandi ni ho hari amariba maremare na magari y'Abami b'inka aribo Mutara na Cyilima.

Ku ngoma ya RUGANZU I BWIMBA ahasaga mu w'1312, niho ingoma-nyiginya yitiriwe u Rwanda, mbere y'aho, yitwaga ingoma y'i Gasabo gusa, izina Rwanda, rikaba ryaravuye ku bitero byagabwe n'abami b'icyo gihugu bashaka kucyagura.

Umurwa mukuru wabo wari Gasabo, bikaba n'inkomoko y'imvugo "RWANDA RUGARI RWA GASABO".

U Rwanda rwa Gasabo muri ibyo bihe rwari rukikijwe n'ibihugu bitatu bikomeye: Ingoma y'I Gisaka, Ndorwa n'u Bugesera.

Gihanga akimara kwima, ikirangabutegetsi cye cyari "INYUNDO". Nyuma iyo ndangabutegetsi ya Gihanga yaje gusimburwa n'ingoma-ngabe "RWOGA" ari nayo ngoma ya mbere ndangabwami y'Abanyiginya.

Aha twabibutsa ko, ingoma-nyiginya yari itetse mu Rwanda rugari rwa Gasabo ari naho hari umurwa mukuru wayo.

Iyo usesenguye neza amateka y'ibihugu byari bigize uru Rwanda tuzi ubu, Abasinga ni bo bari bafite igice kinini cy'u Rwanda.

Ibi bisobanurwa n'izina ryabo Abasinga rikomoka ku ijambo ry'urunyankole ryitwa "Asinga" bakunda kongeraho akandi kajambo bakavuga ngo "Asinga bona" rishaka kuvuga "Usumba bose".

Iyo urisobanuye neza mu mu Kinyarwanda, usanga rivuga "Abatsinze" kuko bari bafite ibihugu byinshi bayobora birimo: Buliza, Bwanacyambwe, Nduga (baje kuyamburwa n'Ababanda), Bunyambilili, Bwishaza, u Budaha, Bukunzi, Busozo, Bwito, Byahi, Burwi n'ahandi.

Kubera iyo mpamvu, urebye wasanga Abasinga ari bo benshi mu gihugu cy'u Rwanda hagakurikiraho Ababanda, bari bafite ibihugu birimo: Nduga, Bwanamwali, Buhoma, Bukonya, Bugoyi, Rwankeli y'Abaguyane na Burera.

Hakurikiragaho Abagesera, bari bafite ibihugu birimo: Bugesera, Bushiru, Bugamba-Kigamba n'i Gisaka.

Hakurikiragaho Abenengwe, bakaba bari bafite igihugu kimwe cyitwa u Bungwe.

Hakurikiragaho Abazigaba, bari bafite ibihugu birimo: Rweya na Kingogo. Hakurikiragaho Abashambo bari bafite igihugu kimwe cyitwa Ndorwa.

Hakurikiragaho Abacyaba bategekaga igihugu cya Bugara.

Hagakurikiraho Abega bategekaga ingoma ya Kibali, hagaheruka Abanyiginya bategekaga Ingoma-ngabe y'i Gasabo.

Icy'ingenzi twazirikana, ni uko kugeza ahasaga mu w' 1312, ubwo ibitero byo kwagura u Rwanda byatangiraga ku ngoma ya Ruganzu I Bwimba, uru Rwanda dufite ubu, rwari rufite ibihugu 29 biri ku buso bungana na Km2 168.606.

Ingoma nyiginya niyo yari ntoya mu zindi ariko ntibyayibujije kwigarurira ibihugu byari bigize u Rwanda dufite ubu.


Urundi rutonde
Intambara yo ku Rucuncu :
Intambara ya mbere y'isi :
Intambara ya kabiri y'isi :
Amateka y'u Rwanda 01 :
Amateka y'u Rwanda 02 :
Amateka y'u Rwanda 03 :
Amateka y'u Rwanda 04 :
Amateka y'u Rwanda 05 :
Amateka y'u Rwanda 06 :
Amateka y'u Rwanda 07 :
Amateka y'u Rwanda 08 :
Amateka y'u Rwanda 09 :
Amateka y'u Rwanda 10 :
Amateka y'u Rwanda 11 :
Amateka y'u Rwanda 12 :
Amateka y'u Rwanda 13 :
Amateka y'u Rwanda 14 :
Amateka y'u Rwanda 15 :
Amateka y'u Rwanda 16 :
Amateka y'u Rwanda 17 :
Amateka y'u Rwanda 18 :
Amateka y'u Rwanda 19 :
Amateka y'u Rwanda 20 :
Amateka y'u Rwanda 21 :
Amateka y'u Rwanda 22 :
Amateka y'u Rwanda 23 :
Amateka y'u Rwanda 24 :
Amateka y'u Rwanda 25 :
Amateka y'u Rwanda 26 :
Amateka y'u Rwanda 27 :
Amateka y'u Rwanda 28 :
Amateka y'u Rwanda 29 :
Amateka y'u Rwanda 30 :
Amateka y'u Rwanda 31 :
Amateka y'u Rwanda 32 :
Amateka y'u Rwanda 33 :
Amateka y'u Rwanda 34 :
Amateka y'u Rwanda 35 :
Amateka y'u Rwanda 36 :
Amateka y'u Rwanda 37 :
Amateka y'u Rwanda 38 :
Amateka y'u Rwanda 39 :
Amateka y'u Rwanda 40 :
Amateka y'u Rwanda 41 :
Amateka y'u Rwanda 42 :
Amateka y'u Rwanda 43 :
Amateka y'u Rwanda 44 :
Amateka y'u Rwanda 45 :
Amateka y'u Rwanda 46 :
Amateka y'u Rwanda 47 :
Amateka y'u Rwanda 48 :
Amateka y'u Rwanda 49 :
Amateka y'u Rwanda 50 :
Amateka y'u Rwanda 51 :
Amateka y'u Rwanda 52 :
Amateka y'u Rwanda 53 :
Amateka y'u Rwanda 54 :
Amateka y'u Rwanda 55 :
Amateka y'u Rwanda 56 :
Amateka y'u Rwanda 57 :
Amateka y'u Rwanda 58 :
Amateka y'u Rwanda 59 :
Amateka y'u Rwanda 60 :
Amateka y'u Rwanda 61 :
Amateka y'u Rwanda 62 :
Amateka y'u Rwanda 63 :
Amateka y'u Rwanda 64 :
Amateka y'u Rwanda 65 :
Amateka y'u Rwanda 66 :
Amateka y'u Rwanda 67 :
Amateka y'u Rwanda 68 :
Amateka y'u Rwanda 69 :
Amateka y'u Rwanda 70 :
Amateka y'u Rwanda 71 :